Jak witamina D wpływa na nasz nastrój?

 

Witamina D, nazywana “witaminą słońca”, jest nie tylko kluczowa dla naszego zdrowia fizycznego, ale również ma znaczący wpływ na nasze samopoczucie psychiczne. W naszym organizmie pełni wiele funkcji, w tym regulację poziomu wapnia i fosforu, co jest niezbędne dla zdrowych kości i zębów. Jednak jej wpływ wykracza poza to – witamina D jest również ważna dla naszego układu nerwowego i może wpływać na nasz nastrój. Jak wykazały badania, witamina D wpływa na produkcję serotoniny, neuroprzekaźnika, który odgrywa kluczową rolę w regulacji nastroju. Co więcej, niezbędna suplementacja witaminą D pod nadzorem lekarza może przynieść widoczną poprawę nastroju.

Dostarczanie odpowiedniej ilości witaminy D czy to poprzez ekspozycję na słońce, dietę bogatą w witaminę D, czy suplementację, może pomóc w utrzymaniu równowagi emocjonalnej i ogólnego dobrego samopoczucia. Jest to szczególnie ważne w okresach mniejszej ilości światła słonecznego, kiedy to naturalna produkcja witaminy D w skórze jest ograniczona. Dlatego też, dbając o odpowiedni poziom witaminy D, dbamy nie tylko o nasze kości i zęby, ale również o nasz nastrój i zdrowie psychiczne.

 

Deficyt witaminy D

Deficyt witaminy D jest powszechnym problemem zdrowotnym, który może mieć poważne konsekwencje dla naszego organizmu. Witamina D jest niezbędna dla wielu funkcji w ciele, w tym dla zdrowia kości, funkcjonowania mięśni i układu odpornościowego. Jednym z najbardziej znaczących objawów niedoboru witaminy D jest przewlekłe zmęczenie, które może wpływać na codzienne funkcjonowanie. Niedobór tej witaminy może również przejawiać się w postaci bólów mięśni i kości, a także doprowadzić do problemów związanych z równowagą i ogólnym osłabieniem. Osoby starsze narażone są na zwiększone ryzyko złamań i rozwinięcia się osteoporozy.

 

Jak sprawdzić i leczyć niedobór witaminy D?

Diagnoza niedoboru witaminy D jest stosunkowo prosta i polega na wykonaniu badania krwi. Leczenie zazwyczaj obejmuje suplementację witaminą D, która może być dostosowana do indywidualnych potrzeb pacjenta. Ważne jest, aby pacjenci samodzielnie nie dobierali suplementacji, ponieważ ryzyko przyjęcia zbyt dużej dawki może być szkodliwy przy długotrwałej suplementacji.

 

Witamina D i jej rola w walce z sezonowym spadkiem energii

Niedobory witaminy D mogą prowadzić do uczucia zmęczenia i braku energii, co jest często odczuwalne w miesiącach zimowych. W okresach, gdy dni są krótsze i mamy mniej naturalnego światła, poziom serotoniny może spaść, co często wiąże się ze spadkiem energii i nastroju.

 

Sposoby na uzupełnienie witaminy D

Aby przeciwdziałać sezonowemu spadkowi energii, ważne jest, aby utrzymać odpowiedni poziom witaminy D w organizmie. Można to osiągnąć poprzez:

• suplementację dobraną przez lekarza,
• ekspozycję na słońce (pamiętamy o aplikacji kremów ze SPF),
• spożywaniu pokarmów, takich jak tłuste ryby morskie, jaja, produkty mleczne.

Utrzymanie odpowiedniego poziomu tej witaminy jest kluczowe dla zachowania dobrej kondycji fizycznej i psychicznej przez cały rok. Regularne badania poziomu witaminy D oraz odpowiednia suplementacja mogą pomóc w zapobieganiu sezonowemu spadkowi energii i poprawić jakość życia.

Zgoda na leczenie. Co oznacza i kiedy senior musi ją wyrazić?

Zgoda na leczenie to podstawowy element świadomego uczestnictwa w opiece zdrowotnej. Każdy pacjent, także senior po 65. roku życia, ma prawo do samodzielnego podejmowania decyzji dotyczących swojego leczenia. Oznacza to, że lekarz nie może wykonać żadnego zabiegu diagnostycznego czy terapeutycznego bez uprzedniego uzyskania zgody – wyjątkiem są sytuacje nagłe, zagrażające życiu.

Zgoda może być wyrażona ustnie lub pisemnie, w zależności od rodzaju świadczenia. Seniorzy, szczególnie ci z chorobami przewlekłymi, powinni mieć świadomość, że zgoda nie dotyczy tylko operacji – obejmuje też np. podanie leków czy wykonanie badań. W kontekście systemu EDM ważne jest, że zgody mogą być też rejestrowane cyfrowo – np. przez Internetowe Konto Pacjenta.

 

Upoważnienie do informacji medycznej. Jak udostępnić dane bliskim?

Upoważnienie do informacji medycznej to dokument, który pozwala wskazanym osobom – najczęściej dzieciom, małżonkom lub opiekunom – na dostęp do danych dotyczących leczenia, diagnozy, wyników badań czy wypisów ze szpitala. Seniorzy po 65. roku życia coraz częściej potrzebują wsparcia w zarządzaniu zdrowiem, dlatego warto wcześniej przygotować odpowiednie upoważnienie.

Można je złożyć bezpośrednio w placówce medycznej, np. u lekarza rodzinnego lub w szpitalu, ale coraz częściej dostępna jest również opcja elektroniczna – za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta (IKP). Dzięki temu senior może w prosty sposób udzielić dostępu do dokumentacji swoim bliskim. Taka decyzja daje większe poczucie bezpieczeństwa i pozwala na skuteczniejszą opiekę, zwłaszcza w sytuacjach kryzysowych.

 

Pełnomocnictwo medyczne. Kiedy warto je sporządzić i jak to zrobić?

Pełnomocnictwo medyczne to bardziej rozbudowany dokument niż zwykłe upoważnienie – daje wskazanej osobie prawo do podejmowania decyzji w imieniu seniora, np. w przypadku nagłego pogorszenia stanu zdrowia lub utraty zdolności do samodzielnego wyrażania woli. To rozwiązanie szczególnie przydatne u osób starszych z chorobami neurodegeneracyjnymi jak demencja czy Alzheimer.

Pełnomocnictwo może dotyczyć zarówno spraw medycznych, jak i administracyjnych (np. odbieranie dokumentacji, składanie wniosków). Sporządza się je na piśmie, a w bardziej zaawansowanej formie – u notariusza. Seniorzy często nie wiedzą, że taki dokument może ochronić ich interesy w trudnych sytuacjach.

Czym są choroby współistniejące i dlaczego występują równocześnie?

Choroby współistniejące to sytuacja, w której pacjent cierpi na więcej niż jedno schorzenie w tym samym czasie. Przykładem mogą być nadciśnienie tętnicze i cukrzyca typu 2, które bardzo często występują razem i wpływają na siebie nawzajem. Innym częstym połączeniem są choroby układu krążenia i zaburzenia depresyjne – szczególnie u osób starszych lub przewlekle leczonych.

Współistnienie chorób może wynikać z tego samego mechanizmu patofizjologicznego (np. insulinooporność wpływa na rozwój nadciśnienia), efektów ubocznych leczenia lub stylu życia, który zwiększa ryzyko kilku chorób równocześnie. Dla pacjenta oznacza to więcej wizyt, więcej leków, a także konieczność kontrolowania objawów z różnych układów organizmu. Co ważne – obecność jednej choroby może maskować lub zaostrzać objawy drugiej, dlatego kluczowa jest dokładna diagnostyka i spójna strategia leczenia.
 

Jak pogodzić leczenie kilku chorób bez szkody dla organizmu?

Leczenie chorób współistniejących wymaga podejścia całościowego – zarówno od strony lekarskiej, jak i pacjenta. Kluczową rolę odgrywa tu lekarz prowadzący (zwykle internista lub lekarz rodzinny), który koordynuje terapię i czuwa nad tym, by poszczególne zalecenia się nie wykluczały. W praktyce oznacza to konieczność łączenia leków z różnych grup terapeutycznych, kontrolowania ich interakcji oraz monitorowania skutków ubocznych.

Niezwykle istotne jest, by pacjent nie modyfikował samodzielnie dawek ani nie przerywał terapii – nawet jeśli czuje się lepiej. Przy kilku diagnozach warto prowadzić dziennik leczenia, notować objawy i mieć przy sobie aktualną listę wszystkich leków (wraz z dawkami). Wspólne planowanie działań terapeutycznych z lekarzem, uwzględniające styl życia, możliwości organizacyjne i ewentualne ograniczenia zdrowotne, pozwala uniknąć chaosu i skutecznie kontrolować przebieg leczenia.
 

Jak dbać o siebie na co dzień, mając kilka schorzeń naraz?

Codzienne życie z wieloma chorobami to wyzwanie, które wymaga organizacji, samodyscypliny i wsparcia. Kluczem do poprawy komfortu życia jest regularność – zarówno w przyjmowaniu leków, jak i w kontrolowaniu objawów oraz wyników badań. Równie ważne są zdrowe nawyki: zbilansowana dieta, odpowiednia ilość snu, unikanie stresu, umiarkowana aktywność fizyczna (dostosowana do możliwości organizmu).

Warto też korzystać z dostępnych narzędzi – aplikacji przypominających o lekach, konsultacji online, opieki pielęgniarskiej lub wsparcia bliskich. Należy pamiętać, że choroby współistniejące mają wpływ nie tylko na ciało, ale też na psychikę – dlatego w wielu przypadkach wskazana jest pomoc psychologa, który pomoże uporać się z lękiem, frustracją czy poczuciem przeciążenia. Kluczem do życia z kilkoma diagnozami nie jest idealna kontrola każdej z nich, ale szukanie równowagi i dostosowywanie codzienności do aktualnych możliwości zdrowotnych.