Istnieją różne formy antykoncepcji hormonalnej: pigułka, plaster, pierścień dopochwowy, implant, zastrzyk domięśniowy, które mogą być stosowane w przypadku braku przeciwwskazań. Specyfiki te zawierają syntetyczne hormony, które na ogół blokują owulację.

Różne rodzaje pigułek

Pigułka antykoncepcyjna przepisywana w formie erecepty jest najczęściej stosowaną metodą antykoncepcyjna w Polsce.

Istnieją dwa rodzaje pigułek antykoncepcyjnych: złożone pigułki

• estroprogestagenowe
• i pigułki mikroprogestagenowe.

Pigułka jest skuteczna, jeśli się o niej nie zapomina, ale uwaga: nie chroni przed infekcjami przenoszonymi drogą płciową.

Istnieją cztery generacje pigułek estrogenowo-progestynowych, które różnią się ilością estrogenu i rodzajem progestyny, które zawierają. W zależności od rodzaju tabletki, dzienna dawka może być przyjmowana przez 21 dni lub 28 dni.

Antykoncepcja estrogenowo-progestynowa jest przeciwwskazana

• przed 35 rokiem życia w przypadku migreny z aurą,
• po 35 roku życia w przypadku migren z aurą lub bez aury oraz w przypadku palenia papierosów.

Antykoncepcja estroprogestagenna wymaga:

• regularnych kontroli lekarskich, co najmniej raz w roku;
• ścisłych zasad użytkowania:

• doustna antykoncepcja hormonalna musi być rozpoczęta w pierwszym dniu okresu i jest natychmiast skuteczna. Można go rozpocząć w dowolnym momencie cyklu, ale antykoncepcja jest skuteczna dopiero po 7 dniach (antykoncepcja metodą barierową jest niezbędna przez 7 dni).
• Zażywanie musi być stosowane codziennie, o stałych porach i nie wolno o nim zapominać. Pigułka nie może być przyjęta później niż 12 godzin (jeśli zapomnisz, musisz postępować zgodnie z instrukcjami dotyczącymi "nadrabiania zaległości", a w razie wątpliwości musisz jak najszybciej pomyśleć o antykoncepcji awaryjnej).

Pigułki z mikroprogestagenem zawierają pojedynczą, niską dawkę hormonu. Istnieją dwa rodzaje:

• pigułki zawierające lewonorgestrel, które zagęszczają wydzielinę szyjki macicy i zapobiegają przenikaniu plemników. W przypadku tych tabletek miesiączka występuje co 4 tygodnie.
• tabletki zawierające desogestrel, który oprócz zagęszczania wydzieliny szyjki macicy hamuje owulację. Dzięki tym tabletkom okres znika.

Tabletki z mikroprogestagenem mogą być stosowane u kobiet z przeciwwskazaniami do stosowania złożonych tabletek estrogenowo-progestagenowych (zwiększone ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej po 35 roku życia oraz w przypadku palenia papierosów). Są one dostarczane w blistrach po 28 tabletek i muszą być przyjmowane codziennie o tej samej porze, bez przerwy.

Pigułka z mikroprogestagenem jest dobrze tolerowana i jest bardzo skuteczna, jeśli się o niej nie zapomina. Przyjmowanie tabletek zawierających tylko progestynę musi być zatem rygorystyczne: w przypadku opóźnienia powyżej trzech godzin w przypadku tabletek zawierających lewonorgestrel i 12 godzin w przypadku tabletek zawierających desogestrel, należy postępować zgodnie z instrukcjami zawartymi w ulotce leku dotyczącymi "nadrabiania zaległości", a w razie wątpliwości należy pomyśleć o antykoncepcji awaryjnej.

 

Jak rozwiązać niektóre problemy związane z używaniem pigułki?

Ważne jest, aby wiedzieć, jak uniknąć zapomnienia tabletki i jak reagować w różnych sytuacjach. Aby uniknąć zapomnienia tabletki, wybierz czas, który Ci odpowiada i połącz jej zażycie z codzienną czynnością (śniadanie, szczotkowanie zębów...) lub alarmem (aplikacja mobilna, budzik...).

• W przypadku opakowań po 21 tabletek, należy rozpocząć w pierwszym dniu miesiączki, kontynuować przez 21 dni, przerwać na siedem dni, a następnie wznowić na 21 dni, i tak dalej. W przypadku opakowań po 28 tabletek, przyjmowanie jest ciągłe (nie ma przerwy).
• W przypadku wystąpienia mdłości należy przyjmować tabletkę z posiłkiem;
• Jeśli po upływie czterech godzin od przyjęcia tabletki wystąpiły wymioty lub biegunka, należy przyjąć kolejną tabletkę (tego samego koloru, jeśli opakowanie zawiera różne dawki) i kontynuować opakowanie następnego dnia.
• W przypadku omyłkowego przyjęcia dwóch tabletek tego samego dnia, należy kontynuować przyjmowanie pozostałych tabletek z opakowania w normalny sposób.
• Jeśli zaczęłaś nowe opakowanie z jednodniowym opóźnieniem: zapomniałaś wziąć tabletki na dłużej niż 12 godzin. Postępuj zgodnie z zaleceniami dotyczącymi brakującego opakowania.
• W przypadku pojawienia się intensywnego krwawienia należy skonsultować się z lekarzem.
• Nie miałaś miesiączki. Nie jest to powód do niepokoju, jeśli nie zapomniałaś tabletki: należy kontynuować jej przyjmowanie jak zwykle. Jeśli zapomniałaś, zrób test ciążowy.
• Chcesz zmienić porę przyjmowania tabletek: zmień to na początku opakowania (przesuwając godzinę do przodu) i pamiętaj, że różnica nie powinna przekraczać 12 godzin w przypadku tabletek estrogenowo-progestagenowych lub 3 godzin w przypadku tabletek progestagenowych.
• Jeśli wyjeżdżasz za granicę i będziesz odczuwać różnicę czasu, kontynuuj przyjmowanie tabletek o polskiej porze. W przeciwnym razie nie należy opóźniać przyjęcia tabletki o więcej niż 12 godzin w przypadku tabletek estroprogestagennych lub 3 godziny w przypadku tabletek mikroprogestagennych (można przesunąć ten czas).

WAŻNE: w razie wątpliwości lub w przypadku zapomnienia o przyjęciu tabletki, należy pomyśleć o antykoncepcji awaryjnej, wizycie u ginekologa lub wykonać test ciążowy po 21 dniach od zapomnienia. Tabletki poronne a tabletki "dzień po" - poznaj różnice ich stosowania.