Jak przeprowadza siÄ™ badania statystyczne w medycynie?
Statystyka medyczna to badania odnoszÄ…ce siÄ™ do statystycznych testów oraz obliczeniowych technik. SÄ… one niezbÄ™dne dla szeroko pojÄ™tej medycyny – w tym wÅ‚aszcza dla farmacji, fizjoterapii, pielÄ™gniarstwa, różnego rodzaju badaÅ„ medycznych, a nawet weterynarii. Otrzymane wyniki pozwalajÄ… nie tylko okreÅ›lić stan zdrowia pacjentów czy przeanalizować przeżywalność. DziÄ™ki nim można dowiedzieć siÄ™, w jakim kierunku powinny pójść medyczne badania dotyczÄ…ce nowych leków.
Kto przeprowadza analizy danych statystycznych?
Badania statystyczne na potrzeby lekarzy czy farmaceutów przeprowadzajÄ… wyspecjalizowane w tej dziedzinie agencje badawcze. Obecnie w Polsce dziaÅ‚a wiele takich jednostek badawczych, a ich oferta jest bardzo szeroka. Obejmuje ona m.in.:
• badania weryfikujÄ…ce skuteczność leków
• badania weryfikujÄ…ce skuteczność konkretnych zabiegów, operacji i terapii,
• obliczenia statystyczne na potrzeby medycznych artykuÅ‚ów,
• analiza skutecznoÅ›ci fizjoterapeutycznych procedur,
• analiza przeżycia pacjentów.
Agencje oferujÄ…ce możliwość przeprowadzenia obliczeÅ„ w obszarze statystyki medycznej posiadajÄ… najczęściej rozbudowane oprogramowanie ecrf, niezbÄ™dne do tego, by dokÅ‚adnie przeanalizować zgromadzone dane. CzÄ™sto badania wymagajÄ… zaprojektowania specjalnego eksperymentu lub innej metody, by móc zebrać wÅ‚aÅ›ciwe informacje.
Zarys i cele analizy
PodstawÄ… do przeprowadzenia badaÅ„ statystycznych jest ustalenie problemu badawczego (lub kilku problemów). To wÅ‚aÅ›nie on wyznacza kierunek analizy. NiezbÄ™dne jest także ustalenie, w jakim kierunku bÄ™dzie podążać weryfikacja wniosków z przeprowadzanego badania oraz wybór odpowiedniej metody statystycznej i analizy. Uzależniony jest on od tego, jaki zostaÅ‚ wybrany cel badania.
Najczęściej podstawowym celem jest analiza zależnoÅ›ci. Ma ona na celu zbadanie, w jaki sposób ksztaÅ‚tuje siÄ™ jedna zmienna, biorÄ…c pod uwagÄ™ wartość drugiej zmiennej – badanie może wiÄ™c pokazywać, jak dawka leku wpÅ‚ywa na wskaźnik poprawy zdrowia.
Analizy porównawcze
Bardzo czÄ™sto zdarza siÄ™ jednak, że badanie ma też tzw. cel porównawczy. W tym przypadku przeprowadzane testy statystyczne porównujÄ… Å›redniÄ… dwóch lub kilku populacji. Zazwyczaj bÄ™dzie to porównanie dwóch grup pacjentów leczonych różnymi preparatami.
Po wykonaniu statystycznych obliczeÅ„ i wizualizacji danych konieczne jest przeprowadzenie analizy mocy testów. IstotnÄ… rolÄ™ odgrywa również oszacowanie intensywnoÅ›ci efektów zależnoÅ›ci lub wpÅ‚ywów badanych czynników medycznych. To czÄ™sto od takich badaÅ„ uzależniony jest stan zdrowia pacjentów, a nawet caÅ‚ego spoÅ‚eczeÅ„stwa. To na podstawie statystyki podejmowane sÄ… decyzje dotyczÄ…ce ludzkiego życia.